İslam Siyaset Teorisinin Temel Dinamikleri

Abstract

Öz İslam siyaset teorisyenlerinden İbn Akîl (ö. 513/1119), siyaseti; “Hakkında vahiy veya Hz. Peygamber’in bir uygulaması olmasa dahi insanları salâha ulaştıran ve fesattan uzaklaştıran işleri yapmak.” olarak tanımlar. Yaptığı bu izahla aslında İbn Akîl, bizlere İslam’ın devlet idaresi ve siyaset ile olan ilişkisinde sahip olduğu en temel prensipleri özetlemektedir. İslam’ın temel iki dayanağı olan Kur’an-ı Kerim ve Hz. Peygamber’in sünnetinde Müslümanlar için herhangi bir devlet yönetim modeli önerilmemektedir. Buna karşılık Kur’an’daki pek çok ayette ve Hz. Peygamber’in hadislerinde, yöneticisi ve halkı Müslüman olan bir siyasi erk -ki buna devlette denilebilir- için kamu yararı adına toplumun tümünün uyması gereken dinamikler, değerler ve ilkeler mevcuttur. Bunlar; adalete riayet, şûra/meşveret yani her işte olduğu gibi devlet işlerinde de danışma usulü ile kararlar almak, liyakati önemsemek, iyiliği emredip kötülüklere engel olmak gibi zaman ve mekân fark etmeksizin herkesi kapsayıcı tümel kaidelerdir. Bu çalışmada, İslam’ın ideal bir devlet ve toplum düzeni için esas olarak kabul ettiği temel dinamikler üzerinde durulmaktadır. İlaveten teoride idealize edilen bu temellerin pratikte nasıl vücut bulduğuna da değinilmektedir. Abstract Ibn ‘Akîl, one of the Islamic political theorists (d. 513/1119) defines politics as “doing things that lead people to righteousness and avoid iniquity, even if there is no revelation or application of the Prophet.” With this explanation, Ibn 'Akîl actually summarizes the most basic principles that Islam possess in its relationship with state administration and politics. In the Holy Qur'an and the Sunnah of Prophet, which are the two main sources of Islam, no state management model is recommended for Muslims. However, in many verses of the Qur'an and the traditions (hadiths) of the Prophet, there are dynamics, values and principles that the entire society must abide by in the name of public interest for a political power -which can be called a state- whose ruler and people are Muslims. These; compliance with justice, council, that is, making decisions through consultation in state affairs, caring about merit, enjoining good and preventing evil are universal rules that encompass everyone regardless of time and place. This study focuses on the basic dynamics that Islam accepts as the basis for an ideal state and social order. It is also mentioned how these idealized foundations in theory come into being in practice.

Authors and Affiliations

Mücahit Orkun İkinci

Keywords

Related Articles

Mu’tezile’de Bireyi Bilgiye Ulaştırmada Nazar ve Hâtırın İşlevi

Mu’tezilî düşüncede akıl yürütme, dinden öncedir ve vaciplerin ilki olmayı hak eder. Bu nedenle Allah’ın özel lütfu olan aklı kullanması insanın ilk görevidir. Çünkü insan, düşünerek olası zararları kendisinden uzaklaştı...

Kitap Değerlendirmesi: Çağdaş Sosyologların Toplum ve Din Görüşleri

Bu çalışmada, Türkçe literatüre kazandırılan Inger Furseth ve Pål Repstad’ın Çağdaş Sosyologların Toplum ve Din Görüşleri adlı eseri değerlendirilmiştir. Amaç kitap değerlendirmesi olduğu için ele alınan sos...

Felsefe ve Din: Dile Ehemmiyet ve Aklın Rolü

David B. Burrell’ın Türkçeye kazandırılan bu çalışmasında felsefenin alt disiplinlerinden biri olan din felsefesi alanında dile verilen ehemmiyet kavramı farklı başlıklarla ele alınmıştır. Çalışmada dinî anlayışa katkıda...

İbn Battûta’nın (ö. 770/1368-69) Seyahatnâmesi’ne Göre Anadolu’da Hadis-Sünnet Kültürü

İbn Battûta (ö. 770/1368-69), 14. yüzyılda yaşamış Müslüman bir seyyahtır. Otuz yıl süren gezileri esnasında otuzlu yaşlarında iken Anadolu’ya da uğramış, burada üç-dört ay kalmış, çoğunlukla halkla iç içe bir şekilde; t...

Manevı̇ Teslı̇mı̇yet: Bektaşilik Tarı̇hinde Yoldaşlıktan Hı̇yerarşı̇ye

Öz Bektaşilikle ilgili inanç ve uygulamalar sistemi bir tür kurtuluş teolojisine karşılık geliyor gibi görünürken, Bektaşi gruplarının yapısı, geleneksel olarak karizmatik gruplar olarak bilinen dini örgütlenme türüne...

Download PDF file
  • EP ID EP719498
  • DOI https://doi.org/10.5281/zenodo.8063313
  • Views 73
  • Downloads 0

How To Cite

Mücahit Orkun İkinci (2023). İslam Siyaset Teorisinin Temel Dinamikleri. ULUSLARARASI DORLİON AKADEMİK SOSYAL ARAŞTIRMALAR DERGİSİ (DASAD), 1(1), -. https://europub.co.uk./articles/-A-719498