O gwarancyjnym modelu wykładni prokonstytucyjnej przepisów typizujących czyny zabronione pod groźbą kary
Journal Title: Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych - Year 2016, Vol 1, Issue 3
Abstract
Przepisy typizujące czyny zabronione pod groźbą kary stanowią ograniczenie konstytucyjnych praw i wolności jednostki, i jako takie winny być opisane w akcie prawnym rangi ustawy (nullum crimen sine lege) i uzasadnione koniecznością ochrony pewnych dóbr przedstawiających wartość społeczną (nullum crimen sine periculo sociali). Mówiąc o wykładni prokonstytucyjnej prawa karnego mieć można na myśli takie zrekonstruowanie normy prawnej, która z jednej strony najlepiej zabezpiecza dobra prawne, z drugiej zaś mieści się w granicach językowego znaczenia przepisu ustawy. Przyjmując bowiem, że art. 42 ust. 1 Konstytucji RP wysławia regułę prawną, która nie podlega stopniowaniu tak na etapie stanowienia, jak i stosowania prawa, przepis – aby spełniać konstytucyjny standard – musi precyzyjnie wyznaczać zakres kryminalizacji. Mając na uwadze akceptowaną przez Trybunał Konstytucyjny praktykę prawodawczą posługiwania się znamionami odsyłającymi (blankietowymi), czy klauzulami generalnymi, w artykule stwierdza się, że granice czynów karalnych częstokroć dookreślane są przez władze wykonawczą i sądowniczą. Zasada nullum crimen sine lege funkcjonuje tu zatem jako zasada optymalizacyjna, która może być spełniona tylko w jakimś stopniu. Autorka twierdzi, że model wykładni prokonstytucyjnej winien uwzględniać wartość bezpieczeństwa prawnego jednostki, która nie została należycie zabezpieczona przez prawodawcę.
Authors and Affiliations
Aleksandra Rychlewska
Keywords
Related Articles
- EP ID EP371971
- DOI -
- Views 62
- Downloads 0
Nowe granice kryminalizacji przestępstwa niealimentacji oraz mechanizmy redukcji karania według znowelizowanego brzmienia art. 209 k.k.
Artykuł zawiera analizę oraz ocenę zmian w zakresie granic penalizacji przestępstwa niealimentacji, w szczególności z punktu widzenia ich zgodności z zasadą proporcjonalności wyrażoną w art. 31 ust. 3 Konstytucji. Szerok...
Należność publicznoprawna uszczuplona przestępstwem skarbowym jako korzyść majątkowa podlegająca przepadkowi
Przedmiotem opracowania jest możliwość orzeczenia przepadku korzyści majątkowej wynikającej z przestępstwa wiążącego się z brakiem zadeklarowania lub uiszczenia należności publicznoprawnej. Autor twierdzi, że ww. korzyść...
Instytucja usiłowania, czynnego żalu oraz dobrowolnego odstąpienia od popełnienia przestępstwa w prawie karnym Ukrainy
W artykule omówiono instytucje usiłowania, dobrowolnego odstąpienia od popełnienia przestępstwa oraz czynnego żalu w ukraińskim prawie karnym. Poddano analizie rozwój wskazanych instytucji w kodeksach karnych obowiązując...
Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 9 grudnia 2015 r., II AKa 155/15
Glosa dotyczy rozstrzygnięcia postępowania karnego w sytuacji, gdy sąd stwierdzi upływ terminu przedawnienia karalności oraz okoliczność, że sprawca nie popełnił zarzucanego mu czynu. Sąd Apelacyjny w Lublinie stwierdził...
Artykuł 191 § 1a k.k. (analiza krytyczna ze szczególnym uwzględnieniem znamienia „zajmowany lokal”)
Artykuł dotyczy interpretacji znamion nowego typu czynu zabronionego, opisanego art. 191 § 1a Kodeksu karnego, który wszedł w życie 7 stycznia 2016 r. W pierwszej kolejności zwrócono uwagę na brak określenia charakteru k...