PO JUBILEUSZU 90-LECIA MUZEUM W RADOMIU

Apply

PO JUBILEUSZU 90-LECIA MUZEUM W RADOMIU

Journal Title: Muzealnictwo - Year 2015, Vol 56, Issue

Abstract

W 2013 r. Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu obchodziło jubileusz 90-lecia. Z tej okazji zorganizowano wystawę jubileuszową i wydano katalog dzieł patrona muzeum, Jacka Malczewskiego (52 obrazy, 64 rysunki oraz wiersze). Wystawa jubileuszowa – wzorowana na XIX-wiecznych – prezentowała w największej klasycystycznej sali zbiory wielu działów: archeologii, historii, sztuki dawnej i nieprofesjonalnej, przyrody, a także oddziału Muzeum Sztuki Współczesnej. Jubileusz był okazją, by przypomnieć historię muzeum i wskazać osoby zasłużone. A także zastanowić się, jaką rolę może odegrać muzeum w dużym mieście (220 tys. mieszkańców), o długiej historii, kiedyś przemysłowym i przez pewien czas wojewódzkim, w którym nie ma już wielu zakładów przemysłowych – i znów jest miastem powiatowym. Już w XIX w. istniały w Radomiu dwie poważne prywatne kolekcje: malarstwa, zgromadzona przez aptekarza, Karola Hoppena (1798-1849); numizmatów, stworzona przez Teofila Rewolińskiego (1821-1899), lekarza guberni radomskiej. Początki muzeum w Radomiu to rok 1909, kiedy ksiądz Jan Wiśniewski (1876-1943), historyk regionalista, kolekcjoner, patriota, udostępnił zwiedzającym swoje prywatne zbiory pamiątek jako Muzeum Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego. W 1913, wyjeżdżając z Radomia, część zbiorów podarował radomskiemu oddziałowi Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego. Muzeum otwarto w 1923 r. W czasie okupacji w zamkniętym dla publiczności muzeum malarz i twórca zbiorów etnograficznych, Stanisław Trzebiński, prowadził (pod nadzorem gestapo) prace inwentaryzacyjne, a po ich zakończeniu został w 1942 r. aresztowany i wywieziony do Auschwitz (gdzie zmarł w 1943 r.). W 1945 r. powstało Muzeum Miejskie przy ul. Nowotki; w 1964 zostało przemianowane na Muzeum Regionalne, a w 1975 przekształcone w Muzeum Okręgowe. Od 1991 r. główną siedzibą muzeum jest gmach dawnego kolegium pijarów w Rynku. W 1993 r. otrzymało imię największego z artystów urodzonych w Radomiu, Jacka Malczewskiego. Od 1999 r. nazywa się Muzeum im. Jacka Malczewskiego. Pierwsze dwa obrazy zakupił Radom od artysty w latach 20. XX w., zgodnie z uchwałą Rady Miejskiej z 30.06.1925 r., by uczcić 50-lecie jego pracy twórczej. Każda z osób kierujących muzeum w ostatnim półwieczu zakupiła przynajmniej jeden ważny obraz Malczewskiego. Pierwsze ważne dzieło zakupiła w 1960 r. Anna Apanowicz (1915-2010) Zatrutą studnię z chimerą (z 1905 r.); jako pierwsza zaczęła tworzyć w Radomiu galerię malarstwa. Potem kupowali znakomite dzieła Malczewskiego kolejni dyrektorzy: Tomasz Palacz w 1977 Zatrutą studnię z autoportretem (z 1916), Janusz Pulnar w 1986 Autoportret z Muzą (1908), a Adam Zieleziński w 2010 Scenę alegoryczną z portretem sióstr (z 1921 r.). Najdłużej tworzyła te zbiory Zofia Katarzyna Posiadała – w muzeum pracowała w latach 1976-2011. Wybierała prace do zakupu, ale zdobyła też zaufanie wnuka malarza, Krzysztofa i jego żony Krystyny, którzy podarowali muzeum archiwum rodzinne i obrazy. Muzeum prezentuje jako wystawy stałe malarstwo Jacka Malczewskiego i galerię malarstwa polskiego XIX i XX wieku, a także wystawy archeologiczne i przyrodnicze, ale wciąż nie ma stałej wystawy poświęconej historii Radomia. Organizuje wiele wystaw zmiennych, ze wszystkich dziedzin, najważniejsze są wystawy sztuki i z zakresu historii. Ważnym wydarzeniem była np. wystawa (w 2010 r.), zorganizowana z okazji 650-lecia kościoła farnego w Radomiu. A wśród wystaw sztuki – „Jacek i Rafał Malczewscy” (w 2011 r.), która pokazywała także wysoką rangę malarstwa syna, Rafała. Kolekcja obrazów Jacka Malczewskiego to ważny punkt w programie promocji miasta i to jego obrazy decydują o tym, że przyjeżdżają do Radomia turyści. Muzea stwarzają szansę, by Radom był miastem odwiedzanym przez turystów.

Authors and Affiliations

Mieczysław Szewczuk

Keywords

jubilee MUSEUM Radom jubileusz muzeum Radom Jacek Malczewski Jan Wiśniewski

EP ID EP62063
DOI -
Views 63
Downloads 0