PROCES IDENTYFIKACJI I INDYWIDUACJI W NARRACJACH RODZINNYCH. ANALIZA WZORCÓW AKTYWNOŚCI

Apply

PROCES IDENTYFIKACJI I INDYWIDUACJI W NARRACJACH RODZINNYCH. ANALIZA WZORCÓW AKTYWNOŚCI

Journal Title: Educational Psychology - Year 2013, Vol 46, Issue 4

Abstract

Streszczenie: Celem pracy jest próba opisu procesów identyfikacji i indywiduacji członków rodziny wraz z jej rozwojem na podstawie kształtowania się rodzinnych wzorców aktywności w narracjach. Zadaniem jest obserwacja tych procesów (opisanych na gruncie tożsamości rozumianej jako wiązki cech) w ujęciu narracyjnym. Zgodnie z nim rodzina wytwarza wspólny zasób wiedzy – etos, epistemologię, paradygmat − którego ważną częścią są opisy działań w postaci wzorców aktywności. Odnoszą się one do właściwości motywacji i działań ludzkich w szerszym sensie, przez co są źródłem wiedzy o tożsamości. Materiałem badań były narracje członków rodzin (w różnych fazach jej rozwoju) na temat codziennego życia, historii i charakterystyk osobowych. Zastosowano metodę badania tekstu w jego głębokiej warstwie znaczeniowej – wyróżniając szereg konstrukcji opisujących działania. Sposób kształtowania się podobieństw i różnic między członkami rodziny oraz ich wyróżniania się spośród innych rodzin wskazuje na procesy identyfikacji i indywidualizacji – głównie dzieci i rodziców, ale również małżonków. Wykazano, że procesy utożsamiania się członków rodziny i różnicowania skutkują wytworzeniem unikatowego, specyficznego dla rodziny układu wzorów aktywności. Procesy tworzenia tożsamości przebiegają w kierunku od identyfikacji społecznej do indywidualizacji w kierunku tożsamości osobistej. Okres adolescencji zaprezentował się jako szczytowa faza procesu identyfikacji – pod względem posługiwania się złożonymi, unikatowymi dla rodziny konstrukcjami językowymi. Proces indywiduacji nasila się w okresie adolescencji i związany jest ze skupianiem uwagi na działaniach innych, wykonywanych indywidualnie, marginalizowaniem aktywności wspólnych. Procesy identyfikacji i indywiduacji zachodzą dwutorowo: jako zjawisko wewnątrzpsychiczne oraz jako proces interakcyjny dotyczący negocjacji znaczeń. Proces identyfikacji zaznacza się szczególnie silnie w pierwszej fazie małżeństwa, natomiast po odejściu dzieci między starszymi małżonkami zachodzi proces ponownej indywiduacji.

Authors and Affiliations

Małgorzata Chądzyńska

Keywords

Dręczenie rówieśnicze jako przedmiot analiz nastolatków. Perspektywa uczniów identyfikowanych przez rówieśników jako sprawcy przemocy, ofiary i uczniowie prospołeczni

W artykule zaprezentowano fragment materiału empirycznego zgromadzonego w ramach realizacji projektu badawczego, którego celem było poznanie postrzegania i rozumienia problemu dręczenia rówieśniczego z perspektywy ucznió...

EP ID EP186707
DOI -
Views 160
Downloads 0