Sociodemografske varijable kao korelati čitalačkih interesovanja i recepcije književnih dela učenika osnovne škole

Journal Title: Nastava i vaspitanje/ Studies in Teaching and Education - Year 2023, Vol 72, Issue 2

Abstract

Polazeći od konstatacije da se u nastavi književnosti nedovoljno koriste moći književne umetnosti koje bi mogle da osnaže interesovanje učenika za čitanje i recepciju dela, autori u radu ispituju uticaj sociodemografskih činilaca na karakteristike čitalačkih interesovanja učenika (pol, školski uspeh, obrazovni status majke i oca, nastavni jezik). Istraživanjem je obuhvaćeno i utvrđivanje povezanosti razumevanja nepoznatih i manje poznatih reči i izraza u odlomcima iz književnih dela (epsko-lirskog – narodna balada i epskog roda – ep i roman) sa sociodemografskim činiocima. Istraživanje je obavljeno servej istraživačkom metodom, od tehnika je primenjeno anketiranje, a od instrumenata upitnik. Prigodni uzorak obuhvatio je 478 učenika petog razreda osnovnih škola sa teritorije Republike Srbije u kojima se nastava izvodi na srpskom i mađarskom jeziku. Od statističkih testova primenjeni su hi-kvadrat (χ²) test, jednofaktorska analiza varijanse, t-test (t) nezavisnih uzoraka, fi (Phi) koeficijenti Kramer V (Cramer’s V) pokazatelj u okviru programa IBM SPSS 20.0. Rezultati istraživanja pokazali su da čitalačka interesovanja učenika značajno koreliraju sa sociodemografskim činiocima, posebno polom, školskim uspehom, obrazovnim statusom oca i majke, dok je obrazovni status majke povezan i sa članstvom u biblioteci. Može se konstatovati da učenici tokom čitanja književnih dela imaju poteškoća sa nepoznatim i manje poznatim rečima i izrazima (tuđicama, dijalekatskim rečima, lokalizmima i arhaizmima), a da je nastavni jezik značajan sociodemografski činilac koji je povezan sa brojem percipiranih reči i njihovim razumevanjem. Zaključuje se da je moguće kreirati okruženje koje stimuliše čitalačka interesovanja učenika, što otvara prostor savremenim metodičkim sistemima i postupcima tumačenja nepoznatih reči i izraza u literarno-komunikativnom kontekstu nastave književnosti.

Authors and Affiliations

Olivera Gajić, Spomenka Budić, Branka Radulović, Ranko Rajović

Keywords

Related Articles

Uspešnost učenika četvrtog razreda osnovne škole u rešavanju zadataka iz aritmetike u zavisnosti od konteksta zadatka

Učenje matematičkih sadržaja u razrednoj nastavi najčešće se ostvaruje rešavanjem matematičkih zadataka. Međutim, učenici ostvaruju različit uspeh u rešavanju zadataka, što zavisi od konteksta zadatka. U skladu s tim, ci...

Dečji vrtić kao prostor heterotopije/ The Kindergarten as a Space of Heterotopia

Prostor dečjeg vrtića predstavlja integralni deo programa predškolskog vaspitanja i obrazovanja, jer strukturiranje i korišćenje prostora odražavaju koncepcijska polazišta programa. U ovom radu težili smo sagledavanju od...

Stavovi roditelja dece predškolskog uzrasta prema sopstvenom pedagoškom obrazovanju

Nakon određenja pojma obrazovanja za roditeljstvo, te analize motivacije roditelja za sticanje pedagoškog obrazovanja, sagledani su formalni i neformalni oblici i izvori u kojima se ono najčešće pojavljuje. Predstavljeni...

Tranzicija u školu: značaj partnerstva porodice i vaspitno-obrazovnih institucija

Prelazak deteta iz porodice i/ili predškolske ustanove u školu, tzv. tranzicija, determinisana je prethodnim iskustvom deteta, ali i pružanjem podrške detetu od svih okruženja koja su u tom značajnom periodu promena i iz...

Stavovi studenata o faktorima koji determinišu uspeh onlajn nastave i sticanju profesionalnih veština iz računovodstvenih predmeta tokom pandemije KOVID-19

U uslovima pandemije kovid-19 univerziteti širom sveta su se našli u situaciji da je izvođenje nastave na tradicionalni način nemoguće, a način da se navedena situacija prevaziđe i da ima što manje posledice na obrazova...

Download PDF file
  • EP ID EP720970
  • DOI 10.5937/nasvas2302197G
  • Views 32
  • Downloads 0

How To Cite

Olivera Gajić, Spomenka Budić, Branka Radulović, Ranko Rajović (2023). Sociodemografske varijable kao korelati čitalačkih interesovanja i recepcije književnih dela učenika osnovne škole. Nastava i vaspitanje/ Studies in Teaching and Education, 72(2), -. https://europub.co.uk./articles/-A-720970