Stare wino w nowych bukłakach, czyli przełom i kontynuacja w teologii Marcina Lutra
Journal Title: Notes Muzyczny - Year 2017, Vol 2, Issue 8
Abstract
W roku jubileuszu 500 lat Reformacji często podkreśla się przełomowe znaczenie teologicznego odkrycia Marcina Lutra z 1517 roku i jego wpływu na rozwój nowożytnych nauk humanistycznych. Zauważając odkrywczość Lutrowej teologii krzyża na tle średniowiecznej teologii chwały, autor artykułu chce podkreślić zakorzenienie teologicznego myślenia Lutra w średniowiecznej tradycji mistyki nadreńskiej. Autor polemizuje z utartym przekonaniem, że Luter, a wraz z nim cała Reformacja wittenberska, postawiła w centrum refleksji teologicznej Boga, a nie człowieka. Odwrotnie, przez soteriologiczną reorientację teologii, przez neurotyczne poszukiwanie odpowiedzi na pytanie „jak ja mogę znaleźć łaskawego Boga”, udziela Luter w istocie odpowiedzi na pytanie o sens życia doczesnego i życie wieczne chrześcijanina. Bóg reformacyjnej teologii to nie Istota, której naturę trzeba opisywać czy zgłębiać. To Zbawca, który w krzyżu wyciąga dłoń do tonącego w grzechu człowieka, wyciąga go i ratuje. Teologia krzyża jest zaprzeczeniem teologii chwały, nie szuka ziemskich dowodów Bożej potęgi, lecz pochyla się nad losem pokutującego grzesznika. W artykule autor opisuje proces dochodzenia Marcina Lutra do swych reformacyjnych odkryć, analizuje rozwój jego myśli we wczesnych pismach, wśród nich przede wszystkim: Pierwszy wykład Księgi Psalmów (z lat 1513–1515), 95 tez (1517 rok) oraz Dysputę heidelberską (1518 rok). Ta ostatnia miała przełomowe znaczenie zarówno dla ruchu reformacyjnego, jak i dla ewolucji poglądów samego Lutra. Transformację pojęć mistyki średniowiecznej w celu reformacyjnego przywracania różnym aspektom życia religijnego człowieka ich podstawowych znaczeń widać również wyraźnie w piśmie O wolności chrześcijanina (1520 rok). W dziele tym życie chrześcijanina jest zdefiniowane przez pryzmat wiary. Z tego okresu pochodzą również omawiane kazania pasyjne, w których Luter wykorzystał średniowieczne kategorie teologii mistycznej do opisu życia człowieka z Bogiem w wierze. Świadectwem zachodzącego w Lutrowej teologii procesu jest również jego Kazanie o przygotowaniu do śmierci (1519 rok), w którym można odnaleźć zarówno elementy „starego”, jak i „nowego” myślenia w teologii Lutra. Luterańska teologia krzyża i nauka o powszechnym kapłaństwie wiernych wpłynęły na rozwój nowożytnej refleksji humanistycznej, rewaloryzując rożne obszary egzystencji chrześcijanina w świecie. Praca zawodowa, wysiłek twórczy oraz związany z nimi sukces materialny oraz awans społeczny wierzącego stały się wyrazem Bożego błogosławieństwa. Tego typu idee obecne są w pieśniach śpiewanych przez ogół wiernych, ale także przenikają dzieła wybitnych kompozytorów tworzących na potrzeby zreformowanego Kościoła.<br/><br/>
Authors and Affiliations
Łukasz Barański
Keywords
Related Articles
- EP ID EP517452
- DOI -
- Views 71
- Downloads 0
Music portraits of women in harpsichord pieces by François Couperin
The French style still remains a special place in the development of harpsichord music. The composer who undoubtedly stands out from among many great composers of that period is François Couperin, an illustrative miniatu...
Splendor i Blask Baroku. Projekt Międzyuczelnianej Orkiestry Barokowej 12–17 marca 2018 r.
W dniach 12–17 marca 2018 roku odbyła się IV już edycja projektu Międzyuczelnianej Orkiestry Barokowej MUOB. Kolejny raz spotkali się studenci klas instrumentów dawnych z Akademii Muzycznych Poznania, Wrocławia i Łodzi....
Życie i twórczość Sergiusza Bortkiewicza (1877–1952), cz. 3. – Idiom tańca w twórczości Bortkiewicza
Przejawów inspiracji tańcem w twórczości Sergiusza Bortkiewicza można doszukać się w większości jego kompozycji. Wśród nich odnaleźć można zarówno wiele przykładów różnorodnych stylizacji, liczne nawiązania do formy suit...
„Sechs kleine Klavierstücke” op. 19 Arnolda Schönberga – język muzyczny, ekspresja, wyraz artystyczny
Sechs kleine Klavierstücke op.19 na fortepian Arnolda Schönberga to cykl wyjątkowy, w którym obserwujemy kształtowanie się nowego języka muzycznego. Wraz z zawieszeniem tonalności, w każdej z miniatur pojawiają się nowe...
Muzyka w postmodernistycznej powieści Herberta Rosendorfera „Budowniczy ruin”
Utwór Herberta Rosendorfera Budowniczy ruin wpisuje się w nurt powieści postmodernistycznej. Wśród nawiązań do tekstów kultury należy wymienić przywołania tekstów literackich i dzieł muzycznych. Spośród pierwszych najważ...