TÜRK BOĞAZLARININ ÖNEMİ VE MONTRÖ SÖZLEŞMESİ İLE SAĞLANAN DENGE REJİMİ
Journal Title: ULUSLARARASI AFRO-AVRASYA ARAŞTIRMALARI DERGİSİ - Year 2016, Vol 1, Issue 2
Abstract
İstanbul Boğazı, Marmara Denizi ve Çanakkale Boğazı’nı kapsayan Boğazlar, jeopolitik ve jeokültürel bir köprü niteliğiyle dünyanın en önemli deniz yollarından biridir. Jeopolitik ve jeostratejik özelliğinin yanı sıra sahip oldukları askerî, siyasî, ekonomik önem de Boğazları en önemli su yollarından birisi yapmaktadır. Asya ve Avrupa’yı coğrafi olarak ayıran Türk Boğazları Karadeniz’e kıyısı bulunan devletlerin ana giriş-çıkış kapısıdır ve bu kapının güvenliği Türkiye kadar Karadeniz’e kıyıdaş devletler içinde önemlidir. Bu önemleri sebebiyle dünya siyasetini etkileyen boğazlar, bölgeye egemen olmak isteyen güçlü devletlerin de dikkatini çekmektedir. 1453’de İstanbul’un fethiyle, Osmanlı İmparatorluğunun boğazlarda kurduğu hâkimiyet 19.yüzyıl’ın ilk yarısına kadar devam etmiştir. 1774 Küçük Kaynarca antlaşması ile yabancı devletlerin ticaret gemileri ilk defa bir takım kurallar çerçevesinde İstanbul Boğazından geçebilme hakkını elde etmişlerdir. 1809’da imzalanan “Kale-i Sultaniye (Çanakkale) Antlaşması”yla da Boğazların iki taraflı antlaşmalarla düzenlendiği dönem başlamıştır. 1936 yılında imzalanan Montrö Sözleşmesi ile ilke olarak “Boğazlar’dan denizden geçiş ve gidiş-geliş serbestliği” kabul edilmiştir. Soğuk Savaş’ın sona ermesi ve 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılması ile jeopolitik ve jeostratejik dengeler de değişmiş, oluşan bölgesel değişikliklerle başta ABD olmak üzere büyük devletlerin bölgeye ilgileri artmıştır.
Authors and Affiliations
Hacer ZORLU UĞUR
Keywords
Related Articles
- EP ID EP256901
- DOI -
- Views 194
- Downloads 0
THE EFFECT OF CUSTOMS UNION AGREEMENT KAZAKHSTAN RUSSIA BELARUS ON FOREIGN TRADING OF KAZAKHSTAN
Customs Union is an integration model that restrictions in each kind of amount are abolished with each kind of customs tax between member countries or with equivalent tax, due, funds and likewise, common customs tariffs...
A STUDY ON THE DETERMINATION OF EFFICACY OF UNIVERSITIES: TURKEY CASE
In this study; the efficacies of universities in Turkey which are sources of information economics have been analyzed using data envelope analysis. The study assessed the activities of 100 state universities based on the...
A PARTICULAR ANALYSIS ON THE USE OF PARTICIPES IN KUTADGU BİLİG
Kutadgu Bilig has an important place in terms of the written sources of the Turkish language. Because at the beginning of the 1900's, Kutadgu Bilig was accepted as the first written source of Turkish language until Divan...
THE EVALUATION OF CANAL ISTANBUL IN THE CONTEXT OF INTERNATIONAL LAW
The regime of transiting the Turkish Straits was defined by the 1936 Montreux Straits Convention. Increasing ship traffic and increasing shipdimensions on the Turkish Straits due to the changing conditions of the term ca...
ANALYZING TEVFİK FİKRET’S POEMS ON HIS VIEWS ABOUT RELIGION AND COUNTRY
Literature is a science that has to be considered with a political and social background. Tevfik Fikret who was a poet in the Servet-i Fünun Period, often made use of the arguments and features of this period in his poem...