TÜRK BOĞAZLARININ ÖNEMİ VE MONTRÖ SÖZLEŞMESİ İLE SAĞLANAN DENGE REJİMİ
Journal Title: ULUSLARARASI AFRO-AVRASYA ARAŞTIRMALARI DERGİSİ - Year 2016, Vol 1, Issue 2
Abstract
İstanbul Boğazı, Marmara Denizi ve Çanakkale Boğazı’nı kapsayan Boğazlar, jeopolitik ve jeokültürel bir köprü niteliğiyle dünyanın en önemli deniz yollarından biridir. Jeopolitik ve jeostratejik özelliğinin yanı sıra sahip oldukları askerî, siyasî, ekonomik önem de Boğazları en önemli su yollarından birisi yapmaktadır. Asya ve Avrupa’yı coğrafi olarak ayıran Türk Boğazları Karadeniz’e kıyısı bulunan devletlerin ana giriş-çıkış kapısıdır ve bu kapının güvenliği Türkiye kadar Karadeniz’e kıyıdaş devletler içinde önemlidir. Bu önemleri sebebiyle dünya siyasetini etkileyen boğazlar, bölgeye egemen olmak isteyen güçlü devletlerin de dikkatini çekmektedir. 1453’de İstanbul’un fethiyle, Osmanlı İmparatorluğunun boğazlarda kurduğu hâkimiyet 19.yüzyıl’ın ilk yarısına kadar devam etmiştir. 1774 Küçük Kaynarca antlaşması ile yabancı devletlerin ticaret gemileri ilk defa bir takım kurallar çerçevesinde İstanbul Boğazından geçebilme hakkını elde etmişlerdir. 1809’da imzalanan “Kale-i Sultaniye (Çanakkale) Antlaşması”yla da Boğazların iki taraflı antlaşmalarla düzenlendiği dönem başlamıştır. 1936 yılında imzalanan Montrö Sözleşmesi ile ilke olarak “Boğazlar’dan denizden geçiş ve gidiş-geliş serbestliği” kabul edilmiştir. Soğuk Savaş’ın sona ermesi ve 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılması ile jeopolitik ve jeostratejik dengeler de değişmiş, oluşan bölgesel değişikliklerle başta ABD olmak üzere büyük devletlerin bölgeye ilgileri artmıştır.
Authors and Affiliations
Hacer ZORLU UĞUR
Keywords
Related Articles
- EP ID EP256901
- DOI -
- Views 183
- Downloads 0
İŞ YAPMA KOLAYLIKLARI: FARKLI GELİR GRUPLARINDAKİ ÜLKELER ARASINDA BİR KARŞILAŞTIRMA
Bu çalışmada, iş yapma (doing business) kolaylığı ve ülkelerin milli geliri ile olan ilişkisi incelenmektedir. Dünya Bankası tarafından oluşturulan 2016 yılına ait 177 ülke için Gelir Gruplaması aralıkları ile 2016 yılı...
FRP KUTU OYUNLARINDAN GRAFİĞE, SIRA TABANLI (DIJITAL TURN BASED) DİJİTAL OYUNLARDAKİ TASARIM TRENDLERİ
Oyun tanımı ilk bakışta çocukluk dönemine ait bir etkinlik olarak düşünülse de günümüzde özellikle dijital platformlarda her kitleden insana hitap edebilmektedir. Bilgisayar teknolojilerinin olmadığı dönemlerde insanlar...
ABAY KUNANBAY ŞİİRLERİNİN METİNLERARASILIK POTANSİYELİ
Kazakistan coğrafyasında meydana getirdikleri eserleri ile günümüze kadar tesirleri devam edegelen birçok şair ve yazar vardır. Fakat bu büyük şair ve yazarların hiç biri Kazak edebiyatında Abay Kunanbay kadar tesirli ol...
A STUDY ON THE DETERMINATION OF EFFICACY OF UNIVERSITIES: TURKEY CASE
In this study; the efficacies of universities in Turkey which are sources of information economics have been analyzed using data envelope analysis. The study assessed the activities of 100 state universities based on the...
FİRMA OPTİMAL SERMAYE YAPISININ BELİRLENMESİ: BORSA İSTANBUL 100 ENDEKSİ (BIST 100) FİNANS DIŞI FİRMALARI ÜZERİNE AMPİRİK BİR ÇALIŞMA
Optimal sermaye yapısını konu alan çalışmalar finans alanında giderek daha çok yer bulmaktadır. Bu çalışmada Borsa İstanbul (BIST) 100 endeksinde 2012-2016 döneminde işlem gören 40 adet finans dışı firmanın sermaye yapıs...